Öğretmenlerin Statü Kaygılarıyla İş Yaşam Kaliteleri İlişkisi

Yazarlar

  • Nuri Altaş MEB Yazar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10726113

Anahtar Kelimeler:

Statü kaygısı- iş- yaşam kalitesi- öğretmen- sınıf öğretmeni

Öz

Bu çalışma sınıf öğretmenlerinin statü kaygıları ile iş yaşam kaliteleri arasındaki ilişki düzeyinin ortaya çıkarılması amacıyla yapılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde ve nicel bir çalışmadır. Araştırmada öğretmenlerin genel olarak statü kaygı düzeylerinin düşük olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin iş yaşam kalitesi algılarının iş stresi, işyerinde kontrol, iş-kariyer memnuniyeti, genel iyilik hali ve çalışma koşulları boyutlarında yüksek düzeyde iken iş-yaşam uyumu boyutunda orta düzeydedir. Genel iş yaşam kalitesi yüksek düzeyde bulunmuştur. Öğretmenlerin statü kaygıları kariyer basamağı, medeni durum ve eğitim düzeylerine göre farklılık göstermez iken cinsiyet, yaş ve okuldaki öğretmen sayılarına göre farklılık göstermiştir. Öğretmenlerin iş yaşam kalitesi, kariyer basamaklarına göre işyerinde kontrol boyutuyla genel iyilik boyutunda öğretmenler aleyhine düşüktürÖğretmenlerin iş yaşam kalitesiyle statü kaygıları arasında anlamlı, ters yönlü ve orta düzeyli bir ilişki saptanmıştır.  Bu durum öğretmenlilerin iş yaşam kalitesi arttıkça statü kaygılarının azaldığını ya da statü kaygıları yükseldikçe iş yaşam kalitelerinin düştüğünü göstermektedir. Bununla birlikte öğretmenlerin iş yaşam kaliteleri alt boyutları ve geneli ile öğretmenlerin statü kaygıları arasında ters yönlü ilişki olduğu tespit edilmiştir

Referanslar

Akar, H. ve Üstüner, M. (2017). İş Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 159-176. DOI: 10.17679/inuefd

Altınkurt, Y., ve Ekinci, C. E. (2016). Examining the relationships between occupational professionalism and organizational cynicism of teachers. Educational Process: International Journal, 5(3), 236-253.

Aydın, R., Canavar, O., & Akkın, A. (2018). Öğretmenlerin, Öğretmenlik Mesleği ve Öğretmenliğin Toplumsal Statüsüne İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 7(21), 965-990.

Baskan, G. A. (2001). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede yeniden yapılanma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20), 16-25.

Breen, H. (2001). Cooperative education partnerships: An examination of reciprocal relationships between universities and tourism and hospitality ındustry organizations in providing professional development education for their employees. Unpublished master’s thesis, Lismore Southern Cross University, Australia.

Camargo, S. F., Almino, R. H. S. C., Diógenes, M. P., Oliveira Neto, J. P. D., Silva, I. D. S. D., Medeiros, L. C. D., ... & Camargo, J. D. D. A. S. (2021). Quality Of Working Life From The Perspective Of Different Groups Of Professionals Working İn A Maternity Hospital. Ciência & Saúde Coletiva, 26, 1467-1476. https://doi.org/10.1590/1413-81232021264.02122019

Çevik, Ö.A. (2018). Sağlık çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği kapsamında karşılaştıkları risk ve tehlikelerin iş doyumuna etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.

Çiçek, D. (2005). Örgütlerde motivasyon ve iş yaşam kalitesi: bir kamu kuruluşundaki yönetici personelin motivasyon seviyelerinin tespit edilerek iş yaşam kalitesinin geliştirilmesi üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Adana.

Demir, E. (2019). Öğretmenlerin İş Yaşam Kalitesi ile Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Yönetimi Bilim Dalı.

Fwu, B. J., & Wang, H. H. (2002). The social status of teachers in Taiwan. Comparative Education, 38(2), 211-224.

Gerçek, M., Elmas Atay, ve Dündar, G. (2015). Çalışanların iş - yaşam dengesi ile kariyer tatmininin, işten ayrılma niyetine etkisi. KAÜ İİBF Dergisi, 6 (11), 67-86.

Göker, S. D., ve Gündüz, Y. (2017). Dünya ölçeğinde öğretmenlerin saygınlık statüsü ve özlük hakları. Milli Eğitim Dergisi, 46(213), 177-196.

Gülen, G. (2009). Toplam kalite yönetiminin içinde kalite çemberlerinin yeri ve perakende sektöründe bir uygulama örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi Eğitim bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.

Güven, D. (2010). Profesyonel bir meslek olarak Türkiye’de öğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 13-21.

Hargreaves, L., Cunningham, M., Hansen, A., McIntyre, D., Oliver, C., and Pell, T. (2007). The status of teachers and the teaching profession in England: Views from inside and outside the profession. Final Report of the Teacher Status Project. The Chancellor, Masters and Scholars of the University of Cambridge. Research Report RR831A London: DfES.

Hockey, J. L., and James, A. (2003). Social identities across the life course, Hampshire: Palgrave Macmillan.

Hoyle, E. (2001), Teaching prestige, status and esteem. Educational Management Administration & Leadership, 29(2), 139-152. Doi:10.1177/0263211X010292001

Ishak, S. I. D., Abd Razak, N., Hussin, H., Fhiri, N. S., & Ishak, A. S. (2018). A literature Review on Quality Teacher‟s Working life. In MATEC Web of Conferences (Vol. 150, p. 05094). EDPSciences. https://doi.org/10.1051/matecconf/201815005094

Karasar, N. (2016), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara

Kaplan, V. (2015). Öğretmenlerin ve Okul Yöneticilerinin İş Yaşamı Kalitesi ile Örgütsel Değer Algıları Arasındaki İlişki (Yüksek Lisans Tezi). Şanlıurfa: Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı.

Keleş, N. H. (2011). Y Kuşağı Çalışanların Motivasyon Profillerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, Yıl: ISSN: 1309-8039 (Online), s: 129-139

Khajehnasiri, F., Foroushani, A. R., Kashani, B. F., & Kassiri, N. (2021). Evaluation Of The Quality Of Working Life And İts Effective Factors İn Employed Nurses Of Tehran University Of Medical Sciences Hospitals. Journal Of Education And Health Promotion, 10:112. https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_790_20

Koç, H., Yazıcıoğlu, İ., ve Hatipoğlu, H. (2009). Öğretmenlerin iş doyum algıları ile performansları arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 13-22.

Lawler, S. (2005). Introduction: Class, culture and ıdentity. Sociology, 39(5), 797-806.

Manju, N. (2014). Quality of work life: perception of school teachers. International Journal of Education and Psychological Research, 3 (2), 77-80.

Martel, J. P., & Dupuis, G. (2006). Quality Of Work Life, Theoretical And Methodological Problems, And Presentation Of A New Model And Measuring İnstrument. Social İndicators Research, 77(2), 333-368. https://doi.org/10.1007/s11205-004-5368-4

OECD. (2016). Supporting teacher professionalism: Insights from TALIS 2013. TALIS, OECD Publishing, Paris. Web: http://dx.doi.org/10.1787/9789264248601-en

Ozankaya, O. (2002). Teacher’s role and position in contemporary society. Inonu University Journal of Faculty of Education, 3(3), 63-80.

Özoğlu, M. (2009). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, Ankara.

Pruijt, H. (2000). Performance and quality of working life. Journal of Organizational Change Management, 13(4), 389-400. https://doi.org/10.1108/09534810010339077

Rose, R. C., Beh, L. S., Uli, J. ve Idris, K. (2006). An Analysis of Quality of Work Life (QWL) and Career- Related Variables, American Journal of Applied Sciences, Vol. 12, No. 3, 2151–2159.

Sabuncuoğlu, Z., Vergiliel Tüz, M. (2013). Örgütsel Davranış, Alfa Aktüel Yayınları, Bursa.

Secapramana, L. V. H. (2017). Quality of Work –life Dosen dan Tenaga Administrasi. In: Temu Ilmiah Nasinal Psikologi Industri dan Organisasi (TINA), 18-19 May 2017, Yogyakarta. (In Press)

Solmuş, T. (2000). İş Yaşamında Kalite ve Kaliteyi Arttırmaya Yönelik Program", Türk Psikoloji Bülteni, 18.

Srivastava, , Kanpur, A. (2014). A study on quality of work life: key elements & ıt’s implications, IOSR-JBM, 16(3), 54-59.

Sürücü, L., Maşlakcı, A. ve Ertan, S. Ş. (2022). Statü Kaygısı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25 (1), 226-235.

Symeonidis, V. (2015). The status of teachers and the teaching profession: A study of education unions’ perspectives. Belgium: Education International Research Institute.

Tabachnik, B. G., Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6e éd.). Boston, É.-U. U.: Pearson

TEDMEM. (2016). Öğretmenlerin profesyonelleşmesinin desteklenmesi. Web: https://tedmem.org/mem-notlari/degerlendirme/ogretmenlerin-profesyonellesmesinin-desteklenmesi

Ünsal, (2018). Türkiye’de öğretmenlik mesleğinin statüsüne ilişkin bir pareto analizi. Özgün Araştırma, 8(2), 111-130.

Van Laar, D., Edwards, J. A. and Easton ,S.(2007). The work related quality of life scale for healthcare workers. Journal of Clinical Nursing. 3(60), 325-33.

Weber, M. (2012). Ekonomi ve toplum. (Cilt I) (L. Boyacı, Çev.). İstanbul: Yarın Yayınları.

Yurdakul, S., Gür, B. S., Çelik, Z. ve Kurt, T. (2016). Öğretmenlik mesleği ve mesleğin statüsü. Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi, Ankara.

Yüzügüllü, D. A., Aytaç, N., & Akbaba, M. (2018). Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri. Sakarya Tıp Dergisi, 8(1), 99-107

İndir

Yayınlanmış

29.02.2024

Sayı

Bölüm

Makaleler

Kategoriler

Nasıl Atıf Yapılır

Altaş, N. (2024). Öğretmenlerin Statü Kaygılarıyla İş Yaşam Kaliteleri İlişkisi. Ulusal Eğitim Toplum Ve Dünya Dergisi, 1(1), 43-68. https://doi.org/10.5281/zenodo.10726113

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.